Trung Quốc nói sắp xây xong đảo, Mỹ đổi ngược thái độ

Ngày 16/6, Bộ Ngoại giao Trung Quốc cho biết, nước này sẽ “sớm hoàn tất dự án xây dựng tại một số đảo và bãi đá” thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam trong thời gian tới.

Bắc Kinh mô tả hành vi bất hợp pháp này là “hợp pháp, hợp tình, hợp lý”.

Bộ Ngoại giao Trung Quốc không nói rõ thời gian hoàn tất công đoạn cải tạo cũng như không đề cập tên cụ thể của bất kỳ hòn đảo nào trong quần đảo Trường Sa (của Việt Nam) sắp được cải tạo xong mà chỉ nói chung chung rằng Bắc Kinh đã tiến gần tới việc thiết lập các tiền đồn mới ở trung tâm hàng hải quan trọng của khu vực Đông Nam Á này, tức biển Đông.

Sau khi hoàn tất giai đoạn cải tạo, Trung Quốc sẽ “xây dựng cơ sở hạ tầng để thực hiện đầy đủ các chức năng kèm theo”, Bộ Ngoại giao Trung Quốc cho biết thêm, đồng thời nhắc lại lập trường phi lý của mình, đó là sẽ sử dụng 7 hòn đảo nêu trên để giúp tìm kiếm - cứu nạn hàng hải, cứu trợ thiên tai, bảo vệ môi trường… bên cạnh một số mục đích quân sự không xác định.

Trong khi đó, Mỹ đã bất ngờ thay đổi thái độ với Trung Quốc khi mời Bắc Kinh tập trận và ký kết một thoả thuận nhằm tăng cường hợp tác quân sự.

Theo đó, bất chấp việc hai nước có những căng thẳng liên quan đến tranh chấp Biển Đông, tuần trước, Phó Chủ tịch Quân ủy Trung ương Trung Quốc, Tướng Phạm Trường Long đã có chuyến thăm “lịch sử” đến Mỹ và ký kết một cơ chế đối thoại về quân sự giữa hai bên.

Đây là thỏa thuận quân sự chung đầu tiên giữa Mỹ và Trung Quốc trong nhiều năm qua. Theo đó, thỏa thuận này đảm bảo sự tin cậy lẫn nhau giữa hai nước, bao gồm cả một bộ quy tắc ứng xử chung trong trường hợp hai bên xảy ra đụng độ trên không và trên biển.

Ông Guan Youfei, Chánh Văn phòng Đối ngoại, Bộ Quốc phòng Trung Quốc cho biết thỏa thuận này có thể dẫn đến việc Mỹ và Trung Quốc có thể tham gia các cuộc tập trận chung trong năm tới nhằm đảm bảo rằng việc thực thi bộ quy tắc ứng xử chung có thể được thực thi một cách đầy đủ.

Theo đó, Mỹ đã mời Trung Quốc tham gia cuộc tập trận Vành đai Thái Bình Dương- cuộc tập trận Hải quân lớn nhất thế giới- vào năm 2016.

Đây là bước cải thiện đáng kể trong mối quan hệ Mỹ-Trung gần đây khi căng thẳng hai bên leo thang vì Washington nhiều lần lên tiếng phản đối việc Trung Quốc cải tạo phi pháp các bãi đá ở Biển Đông thành các đảo nhân tạo.

Trung Quốc ngang nhiên cho rằng, mình có quyền cải tạo các bãi đá nói trên và khăng khăng nói họ cải tạo các bãi đá này vì mục đích dân sự.